Jesteś niezalogowany
NOWE KONTO

Polski Deutsch

      Zapomniałem hasło/login


ä ß ö ü ą ę ś ć ł ń ó ż ź
Nie znaleziono żadnego obiektu
opcje zaawansowane
Wyczyść

 
 
 
 
Etykiety na butelki
6
 
 
 
 
  ID: 536313

Browar Żary

Brauerei E. Fechner



Budowa
1835
Status
Nie istnieje
 
Browar Fechnera powstał na wykupionym od miasta gruncie o powierzchni 11 375 m2, gdzie dawniej przebiegały obwarowania miejskie. Budynek browaru został wybudowany w 1835 roku, korzystał pierwotnie ze słodowni miejskiej a następnie powstała własna słodownia. Budowa kompleksu została ukończona w 1842 r. w skład weszły: browar, słodownia, fabryka spirytusu i gorzelnia koniaków i spirytusu. Browar miał własną restaurację oraz pośredników na obszarze Górnych i Dolnych Łużyc oraz Dolnego Śląska. Wielkie ...
Browar Fechnera powstał na wykupionym od miasta gruncie o powierzchni 11 375 m2, gdzie dawniej przebiegały obwarowania miejskie. Budynek browaru został wybudowany w 1835 roku, korzystał pierwotnie ze słodowni miejskiej a następnie powstała własna słodownia. Budowa kompleksu została ukończona w 1842 r. w skład weszły: browar, słodownia, fabryka spirytusu i gorzelnia koniaków i spirytusu. Browar miał własną restaurację oraz pośredników na obszarze Górnych i Dolnych Łużyc oraz Dolnego Śląska. Wielkie przemiany przyniósł XX w. wtedy to Leo Benade włączył do powstałego Towarzystwa Akcyjnego swoje parcele i zakłady należące poprzednio do E. Fechnera (w tym także wykupione wcześniej browar Herrmanna i piwiarnię Kronenburg) a spółka akcyjna utworzona została 19 grudnia 1905 r. na podstawie aktu notarialnego. Natomiast 10 stycznia 1906 została wpisana do rejestru handlowego. Wydajność dzienna wynosiła wtedy 120 hl a roczna 36 000 hl i ok. 200 t. słodu. Warzenie piwa odbywało się metodą dolnej fermentacji w oparciu o ustawę z 1516 r., która nakazywała używać wyłącznie słodu jęczmiennego, chmielu, drożdży i wody.
Aż do 1950 r. zakład, w którym nie wznowiono produkcji piwa należał do Zjednoczenia Przemysłu Piwowarsko – Słodowniczego we Wrocławiu. Po utworzeniu woj. zielonogórskiego przeszedł pod zarząd zielonogórskiego browaru. Funkcjonował pierwotnie jako Państwowa Hurtownia Piwa, prowadząc w dalszym ciągu rozlewnię piwa i produkcję wód gazowanych. Ostatnia modernizacja browaru miała miejsce w 1905 r.
Na wyposażenie browaru składały się: dwa kotły parowe 80 i 40 m2 powierzchni grzewczej; maszyna parowa o mocy 54 KM, urządzenie chłodnicze 60 tys. kcal, warzelnie, kadzie fermentacyjne i tanki leżakowe.
Projekt modernizacji przygotowała Pracownia Projektów Przemysłu Piwowarsko – Słodowniczego we Warszawie. Projektantem był piwowar Konstanty Nowakowski, jego projekt przewidywał zdolność produkcyjną 200 t, słodu i 30 tys. hl piwa w tym 10 tys. hl rozlewu piwa do butelek rocznie.
W 1955 r. rozpoczęto przygotowania do uruchomienia produkcji piwa, w tym celu podjęto następujące prace: budowa kominów kotłowni i suszarni słodu, budowa pomieszczenia na transformator 60 kVA, wywiercenie studni o wydajności 12 m3 wody, wymiana drewnianych kadzi fermentacyjnych na tanki staliwne o wydajności rocznej 30 tys. hl., instalacja izobarometru do obciągu piwa beczkowego o wydajności 20 hl/h oraz aparatury do obciągu piwa butelkowego 600 but./h.
Browar uruchomiono w 1956 r. pierwszym kierownikiem był pracujący wcześniej w browarze w Bojanowie Józef Kolder. W 1964 r. pojawiły się nowe kadzie staliwne, co pozwoliło zwiększyć wydajność do 50 tys. hl rocznie. W 1965 r. zakupiono sprężarkę amoniakową o wydajności 112 kcal/h oraz kocioł parowy dwupłomieniowy. W tym czasie kierownikiem był Jan Lorek. W 1970 r. pojawiły się nowe urządzenia chłodnicze a w 1971 r. zbudowano nową stację transformatorową o mocy 250 kVA, zlikwidowano też słodownię. Likwidacja słodowni wynikała z faktu, iż była to dość prymitywna słodownia klepiskowa (w słodowni klepiskowej po wykiełkowaniu ziarek rozkłada się cienką warstwą na podłodze i tam suszy, przerzucając co jakiś czas ręcznie łopatą). Uważa się, że słodownia produkująca mniej niż 5000 ton słodu rocznie nie jest w stanie ani ekonomicznie, ani jakościowo utrzymać opłacalnego poziomu. Im więcej słodu przerabia się jednorazowo, tym łatwiej utrzymywać stałe parametry produktu.
W 1973 zainstalowano nową linię rozlewniczą produkcji Spomaszu na 9 tys. but./h oraz 10 sztuk tanków do leżakowania o poj 150 hl każdy.
1 maja 1976 r. browar uzyskał znak jakości na piwo jasne 14˚BLg „Łużyckie”, było to jedyny rodzaj piwa w całym zielonogórskim przedsiębiorstwie na przestrzeni powojennej historii, który otrzymał znak jakości. Produkowano je w ilości 8 tys. hl rocznie. W 1980 r. zlikwidowano jednak znaki jakości na piwo. W latach 70. dyrektorem browaru został Henryk Krukowski. W 1982 r. wymieniono naczynia w warzelni (klasycznej).
Do 1971 r. jęczmień kupowano w Sulechowie, Kargowej a najwięcej, ze względu na jakość w okolicach Głogowa, skąd transportowano go koleją. Po zamknięciu słodowni słód sprowadzano z Lubania i Lwówka Śląskiego.
W latach 80. dla pracowników browarów (Zielona Góra, Nowa Sól, Żary, Witnica) należących do zielonogórskiego przedsiębiorstwa organizowano coroczne integracyjne imprezy (min. w Witnicy i Wolsztynie) pod nazwą Spartakiada Browarów.
W dobie nowoczesnego marketingu, dużych nakładów na promocję i modernizację oraz pojawienia się zagranicznych inwestorów, zielonogórska dyrekcja trwała w przekonaniu, że konkurencja nie zagrozi ich dominacji na lokalnym rynku. Nie znaleziono zewnętrznego inwestora a na zielonogórskim browarze ciążyły koszty podjętych w l. 80 inwestycji (m.in., zmarnotrawiono środki na urządzenia do rozlewu Pepsi Coli, którego nigdy nie podjęto). Pozostałe browary odczuwały skutki wcześniejszego niedoinwestowania przez zielonogórską centralę i na niewiele zdało się doprowadzenie do końca niezbędnych modernizacji. W latach 90. pojawiła się w Żarach w końcu linia do obciągu piwa butelkowanego w butelkach 0,5 l co oznaczało koniec długiej ery butelek 0,33 l. Pojawiły się też w końcu urządzenia do pasteryzacji.
Mimo, że browar był w stanie produkować piwo dobrej jakości (z różnych powodów nie zawsze to wychodziło), wydajność jego niezmodernizowanych gruntownie urządzeń nie pozwalała na podniesienie produkcji, co wobec finansowych trudności zielonogórskiego browaru doprowadziło do ogłoszenia 31 października 1996 r. informacji o zaprzestaniu produkcji piwa. W tym czasie Browary Zachodnie „Lubusz”, które składały się już z tylko jednego browaru (w 1992 r. witnicki browar odzyskał niezależność i produkował piwo pod szyldem przedsiębiorstwa państwowego: Zakłady Piwowarskie Witnica później jako spółka pracownicza, w końcu w 1995 r. przekształcił się w spółkę akcyjną i istnieje do dziś) przestawiły się na masową produkcję bardzo taniego piwa Luz (które w ostatnim okresie produkowano też w Żarach), niejako tradycyjnie dla zielonogórskiego browaru, marnej jakości.
W 1999 r. zielonogórski browar był wyłącznym sprzedawcą piwa na żarskim Przystanku Woodstock, był to "łabędzi śpiew" ponieważ, był to ostatni rok funkcjonowania tego browaru. W roku następnym w związku z prawie 16 milionowym długiem ogłoszono upadłość a syndyk nie przyjął ofert kupna browaru w całości. Obecnie większość zabudowań zielonogórskiego browaru podlega stopniowej rozbiórce a w budynku biurowym znalazł swoją siedzibę Krajowy Rejestr Sądowy.
Parę lat wcześniej nie udało się w Żarach uzyskać poparcia dla idei utworzenia spółki pracowniczej, która mogłaby wznowić produkcję piwa. Nie doszło zatem do usamodzielnienia się browaru, ponieważ nie było poparcia u kadry kierowniczej żarskiego browaru jak i lokalnych polityków. Przeważyła asekurancka postawa, bo dzięki przewidywanemu bankructwu pracownicy a zwłaszcza kadra zarządzająca otrzymywała od syndyka odprawy. Niestety stracono szansę na zachowanie browaru, który mógł istnieć, jak pokazuje przykład browaru w Witnicy, który odłączył się od zielonogórskiej centrali. Zabudowania żarskiego browaru zostały sprzedane przez syndyka Browarów Zachodnich "Lubusz" różnym firmom. Dziś w browarze znaleźć można wiele firm różnych branż a o powrocie produkcji piwa nie ma co marzyć. Za:
Pokaż więcej Pokaż mniej
 

  • Data: 1890-1899
    komentarze: 1
    Żary 1899 - browar B. Herrmanna i Etablissement Kronenburg
  • Data: 2019-03
    komentarze: 0
    Wieża zamku i kominy nieistniejącego browaru widziane z poł.-zach.